Antalya Büyükşehir Belediyesi Tarımsal Hizmetler Dairesi Başkanı Seda Özel, "Growtech Tarım Fuarı kapsamında düzenlenen "Tarımda Kadın Eli ve Sürdürülebilirlik" panelinde konuştu. Özel panelde, Antalya Büyükşehir Belediyesi olarak kadınların tarımdaki rolünü artırmak ve sürdürülebilir üretimi desteklemek için yenilikçi projeler gerçekleştirdiklerini ifade etti.
'Yerelden Kalkınma Stratejimiz çerçevesinde ciddi çalışmalar yaptık'
Seda Özel, Türkiye genelinde yürürlüğe giren "Bütünşehir Yasası" sonrası yerel yönetimlerin tarımsal kalkınmadaki rollerinin büyük ölçüde değiştiğini belirtti. Antalya gibi geniş ve farklı coğrafi bölgelerden oluşan şehirlerde çiftçilerin ihtiyaçlarına yönelik çözümler geliştirilmesi gerektiğine dikkat çeken Özel, belediye olarak bu konuda kapsamlı projeler yürüttüklerini ifade etti.
Seda Özel "Bütünşehir” yasası ile birlikte belediyelere, tarımsal konularda belli bir misyon düştü. Bu yasayla beraber İl ve Özel İdareleri kapanarak yetkileri Büyükşehir Belediyelerine devroldu. Bu anlamda Daire Başkanlığımız 2017 yılında kuruldu ve bölgelerimizin ve çiftimizin ihtiyacına göre desteklemelerimizi belirledik. Ciddi bir yol katettik ve bununla ilgili de sağlam bir yönetmelik ve mevzuat geliştirdik. Büyükşehir Belediye Başkanımız Muhittin Böcek önderliğinde yaptığımız çalışmalarla da kırsal kalkınmaya örnek bir Büyükşehir Belediyesi olduğumuzu düşünüyorum." dedi.
'Çiftçiye doğrudan destek sağlıyoruz'
Panelde konuşan Seda Özel, özellikle iklim değişikliği, kuraklık ve sel gibi afetler nedeniyle üretim kapasitesinde yaşanan sorunlara karşı fide, fidan, tohum ve teknik ekipman desteklerinin yanı sıra tarımsal danışmanlık hizmetleri sunduklarını belirtti.
Özel bu çalışmalarla üreticilere hem kriz anlarında destek sağladığını hem de uzun vadeli üretim kapasitesin korunduğunu ifade ederken şunları söyledi: "Gerçekten Antalya, coğrafyası bakımından çok zor bir bölge. Sadece sahil bantı 650 kilometre. Aynı zamanda kırsalı, dağlık ve yoğun bir arazi, engebesiyle gerçekten zor bir coğrafya. Bazı kısımlarda, özellikle sahil kısımlarında çiftçilerimiz profesyonel tarımla uğraşmakta, özellikle de örtüaltı sebzeciliği ve meyvecililiği. Yine kırsalda, tarla bitkileri ve meyvecilik yoğun olarak yapılmakta. Ama kırsalımızın yaş ortalaması biraz daha yüksek. Sahilde tarımla uğraşanlar daha genç nüfus. Bunun ayırdını yaparak yerelden kalkınma vizyonunun belirlenmesi aşamasında farklı kriterler belirledik. Bu kriterlerle de çiftçilerimizin ihtiyaç analizlerini çıkartarak üreticilerimizin tarımdan kopmaması amacıyla pek çok desteklemeler yapıyoruz."
'Sürdürülebilirlik Adına Ciddi Yatırımlar Yapıyoruz'
Antalya Büyükşehir Belediyesi Tarımsal Hizmetler Daire Başkanı Seda Özel: " Antalya Büyükşehir Belediyesi olarak, 30 Büyükşehir'in yapmadığı tarımsal sulama desteklemelerimiz var bizim. Kapalı devre sulama sistemlerini yapıyoruz. Çünkü su kaybı çok ciddi bir sorun Antalya'da. Birincisi, vahşi sulamayla mücadele etmek amacıyla damla sulama ve kapalı devre sulama sistemlerini biz üreticilerimize ücretsiz olarak yapıyoruz ve sulama kooperatifleri kurarak örgütlenmelerini teşvik ediyoruz. Aynı zamanda da yine enerji desteğinde bulunuyoruz. Daire Başkanlığımızın yönetiminde beş megavatlık güneş enerji santralimiz var. Bu güneş enerji santralimizden ürettiğimiz enerjiyle 53 tane sulama kooperatifimizin elektrik giderinin yüzde 85'ini karşılıyoruz. Bu yüzde 85'lik bedel 2024 yılı için sadece 80 milyon baktığınızda. Ve çok ciddi bir girdi maliyetinin yükünü aslında üreticimizin üstünden alıyoruz. Yine boru desteklerimizle hem muhtarlarımızla hem de çiftçilerimizle iş birliği yaparak 50 bin hektarlık alanı kapalı devreye aldık. Normalde 50 bin hektarın 10 bin hektarı tarımsal alanları kullanılırken artık 50 bin hektar gibi çok büyük bir alanı aynı kaynakla sulayarak çok daha fazla tarım ürünü elde edilmesini sağlıyoruz. Üreticilerimize altyapı konusunda gerçekten çok ciddi destekler ve teşviklerde bulunuyoruz
'İklime uygun ürün çeşitlendirmesine önem veriyoruz'
Seda Özel iklim değişikliğine uygun üretimi desteklediklerinin altını çizerek sözlerine şöyle devam etti. "Zeytin, bir kere burası ana vatanı olan bir bitki. Zeytinin buradaki varlığının katlanarak devam etmesi için fidan desteklerimiz var. Zeytinde budama, aşılama gibi eğitimlerimiz var ve bölgeye kadar geliyoruz. Çok iyi bir teknik ekibimiz var. Onlarla hem teorik hem de uygulamalı olarak gerekli eğitimleri veriyoruz. Ana vatanı burası olan pek çok tıbbi aromatik bitkilerimiz de var. Bunların da burada tekrardan tarımda değerlendirilmesi, yaygınlaştırılması için fide ve fidan hibelerimiz var. Gerçekten bu konuda çok iyi bir ekiple, konusunda uzman arkadaşlarımızla çalışıyoruz. Yaygınlaştırılması anlamında da çok ciddi yol katettik. Antalya'da bizim üretimle ilgili çok bir sorunumuz yok, üretiyor çiftçimiz. Ama tabii girdi maliyetleri, pazar bulma sorunları hepsinde var. Bu anlamda da çalışmalar yapıyoruz.
Özel: "Biz de üreticilerimizin bu anlamda ekonomik değeri yüksek ama az su tüketen meyve ve sebzelere yönelmesini istiyoruz. Korkuteli ve Elmalı'da Antep fıstığı yetiştiriciliğine başladık. Çok da başarılı sonucu elde ettik. Yaklaşık 4 yıl önce başlattığımız bir projeydi bu. Takip ettiğimiz bir çiftçimiz vardı çok başarılı sonuçlar aldık. Neredeyse hiç su istemeyen ve altın değerinde bir meyve. Biz buna “Toros fıstığı” diyoruz.
'Markalaşma bizim de gündemimizde'
Seda Özel, Antalya Büyükşehir Belediyesi'nin, tarımsal üretimin yalnızca niceliği değil niteliği üzerine de çalıştığını, üretilen ürünlerin mamulleştirilmesi ve pazarlanması konularında çiftçilere rehberlik ettiklerini söyledi. Özellikle gıda ürünlerinin markalaşması için yerel markalar oluşturulmasının desteklendiğini belirtti. Bu kapsamda, üreticilerin ürünlerini doğrudan tüketiciye ulaştırabileceği pazar alanlarının oluşturulmasının da ayrıca planlanlandığını belirtti.
Özel: "Özellikle ürünlerin mamulleştirilmesine yönelik çalışmalar yapıyoruz. Yatırımlarımızı geçen beş yılda üretim, girdi maliyetlerin düşürülmesi üzerine yaptık. Bundan sonraki beş yılda da bunların mamulleştirilmesi ve markalaşması üzerine çalışmalar gerçekleştireceğiz. Stratejimizi önümüzdeki yıllar için buna göre belirledik. Mesela kurutma fabrikası, distilasyon cihazıyla yağlarının çıkartılması, bu yağları çıkartılan ürünlerin satımının yapılması ya da daha sonraki zamanda kozmetik sanayide değerlendirmesiyle ilgili, yine markalaşmasıyla ilgili üreticilerimize tesisler yapıyoruz. Bu tesiste de yine konusunda uzman arkadaşlarımızla beraber, çiftçilerimizi bir araya getirerek mesela domates üretiyoruz. Domatesin birinci kalitesi emek pazarda yer buluyor. İkinci, üçüncü kaliteyi kurutarak daha uzun raf ömrüyle, daha uzun vadeli tekrar gelir elde edebileceği bir mamul haline dönüştürmesine çalışıyoruz. Ya da onun salçasının yapımı ile ilgili onlara destek veriyoruz. Makine teçhizatı destek, bunların ambalajlanması ve paketlenmesiyle ilgili yine destekler veriyoruz ki kendi ürünlerini kendileri de pazarlayabilsinler. Birinci elden tüketiciye ulaşabilsinler diye. Bu çalışmaların da çok değerli olduğunu düşünüyoruz"dedi.
'Tarımın yükünü kadınlar çekiyor, Kadın Çiftçilere Yönelik Özel Çalışmalarımız var'
Özel: "Tüm bu projelerin odağında, kadın çiftçilerin üretime daha fazla katılması ve tarımda karar verici bir role sahip olmaları yer alıyor. Antalya Büyükşehir Belediyesi, kadın emeğinin değerini artırmayı ve tarımsal kalkınmayı yerel dinamiklerle güçlendirmeyi amaçlıyor. Bu çabalar, yalnızca ekonomik fayda sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda sosyal eşitliğe katkıda bulunuyor" dedi.
Kadın çiftçilerin tarımdaki önemine vurgu yapan Seda Özel, onların yükünü hafifletmek ve üretime daha etkin bir şekilde katılmalarını sağlamak için özel projeler geliştirdiklerini açıkladı. "Kadınlarımız hem tarlada hem evde çalışıyor, dolayısıyla bu yükü azaltmayı önceliğimiz olarak görüyoruz," diyen Özel, arıcılık, süt hayvancılığı, sebze yetiştiriciliği ve benzeri projelerle kadınların tarımsal üretime katılımını artırmayı hedeflediklerini belirtti. Kadın kooperatiflerinin güçlendirilmesine de önem verdiklerini söyleyen Özel, bu kooperatiflerin üretim sürecinde mikro modeller oluşturarak yerel ekonomiye katkı sağladığını ifade etti. Kooperatifler aracılığıyla kadınların hem gelir elde etmesi hem de yerel ürünlerin markalaşması sağlanıyor."dedi.
Özel sözlerine şöyle devam etti. Ben “tarımın yükünü kadınlar çekiyor”, cümlesini çok seviyorum. Gerçekten de sahaya çıktığımızda onu görüyoruz. Kadın tarlada işçi, evinde anne, eş, evlat, her şey aslında. Kadınların iş yükünü azaltmak onlara ek gelir elde etmek gerek. Özellikle Antalya'da kadınlarımız hayvancılıkla ve mikro tarımla çok uğraşmakta. Biz de bu konuda onları destekliyoruz. Arıcılık konusunda olsun hayvancılık konusunda olsun kadınlarımıza önleyici veterinerlik hizmetleri veriyoruz. Bunların Milli Eğitim Bakanlığı onaylı sertifikalarını veriyoruz. Veteriner hekimlerimiz, zooteknik uzmanlarımızla sahada çok güzel geri dönüş elde ediyoruz. Ayrıca kadınlarımıza, mesela daha yeni hasadını gerçekleştirdiğimiz safran soğanı hibemiz var, tıbbi aromatik bitki bahçeleri kuruyoruz.
'Hızlı ve sürekli hizmet veriyoruz'
Antalya Büyükşehir Belediyesi Tarımsal Daire Başkanı Seda Özel: 'Biz çok bürokrasiye takılmamak için kendi destekleme yönetmeliğimizi hep beraber kendimiz yazdık. Hızlı ilerleyebiliyoruz. Amaç burada zaten hızlı müdahale edebilmek, vatandaşın sorununu hızlı çözebilmek. Her şeyin bir çözümü olduğu gibi her gelen başvuruyu mümkün olunca değerlendiriyoruz.